Świat za bramą

08 czerwca, 2021

W samym sercu Puszczy Białowieskiej znajduje się stara dębowa brama. To przejście ze świata cywilizacji do świata dzikiej przyrody. Dzięki sprzętom od Funduszu Żubra łatwiej jest badać i chronić ten świat.

Zbudowana w 1930 roku brama otwiera najcenniejszą część Białowieskiego Parku Narodowego. Dawniej nazywano ten teren Rezerwatem Ścisłym. Rozciągają się tutaj świerkowe bory, bagienne olsy i grądy, pełne dębów, lip i grabów. To las nietknięty ludzką ręką. Nikt nie sadzi tu drzew ani ich nie wycina. Spróchniałe pnie i dziuple w starych drzewach stają się domem dla rzadkich gatunków zwierząt.

Chronić i badać

Rezerwat, ukryty za dębową bramą, podlega ścisłej ochronie już od stu lat. W 1921 roku powstał Białowieski Park Narodowy. Ruszyły szeroko zakrojone badania – rzadkich gatunków fauny i flory, wyjątkowych terenów, takich jak grądy. Naukowcy zaczęli się przyglądać naturalnym procesom, które zachodzą w puszczy bez udziału człowieka. Rozpoczęła się także obserwacja żubra, który stał się symbolem Białowieskiego Parku.

Badania trwają do dziś. – „One pokazują nam, jak ten naturalny świat się zmienia” – mówi pracownik BPN. – „Istnienie parków narodowych to wskaźnik, jak przyroda reaguje na zmiany klimatu i otaczającego środowiska”.

Technologia w sercu puszczy

Pracownicy BPN to jedni z nielicznych osób, które mają klucz do dębowej bramy. „Żeby takie systemy przyrodnicze mogły przetrwać, trzeba wprowadzać duże ograniczenia”, podkreślają. „Dzięki ścisłej ochronie zachowujemy całe to bogactwo dla przyszłych pokoleń”.

Monitoring i badania ściśle chronionych obszarów to duże wyzwanie. Nie wolno zakłócać naturalnych procesów przyrodniczych. Za bramę dawnego Rezerwatu Ścisłego może wjechać tylko pojazd elektryczny. Meleks, przekazany przez Fundusz Żubra, doskonale się tu sprawdza. Patroluje teren, a w razie potrzeby, na przykład interwencji lekarskiej, pozwala szybko dotrzeć do rannego zwierzęcia.

Dron, kolejny dar Funduszu Żubra, pomaga monitorować życie zwierząt na chronionych terenach. Pozwala badać liczebność stad, trasy ich wędrówek, zwyczaje. Jest nieocenionym narzędziem dla naukowców badających puszczę. Dzięki niemu można spojrzeć z lotu ptaka na miejsca, do których dostęp jest dla człowieka zbyt niebezpieczny. I to bez narażania na stres zwierząt przebywających w swoich siedliskach.

W ten sposób cywilizacja spotyka się z naturą – najnowsze technologie pozwalają badać prastary las.